De site van het Belfort

In 1999 werd het Belfort opgenomen in de werelderfgoedlijst samen met andere Belforten uit Vlaanderen en Wallonië.

Gebouwd tussen 1661 en 1672 door Louis Ledoux en Vincent Anthony, valt het gebouw op door een sobere barokstijl met klassieke decoraties en kenmerkende uivormige torentjes. Het Belfort van Mons is de enige barokke Belfort die door UNESCO wordt erkend.

De site van het Belfort is in drie fasen te ontdekken: Het Huis van het UNESCO-erfgoed (ontvangst en ticketverkoop), het park en het Belfort.

Victor Hugo was er niet van onder de indruk: "een enorme koffiepot, geflankeerd onder de buik door vier kleinere theepotten", schreef de gigant van de Franse literatuur aan zijn vrouw Adèle tijdens zijn bezoek aan Bergen in 1837. Maar één ding viel de schrijver toch op: de grootsheid van het gebouw.

En groot is deze beiaardtoren zeker. Groot in omvang (87 meter), groot in geschiedenis – eeuwenlang heeft hij oorlogen en epidemieën doorstaan zonder ooit te bezwijken – en groot in uitstraling. Als enige Belgische beiaardtoren in barokstijl dwingt dit monument in Bergen respect af. Sinds het einde van de jaren 1660 troont hij trots in de tuin van de graven van Henegouwen en waakt hij over de stad. Lange tijd waarschuwde hij de inwoners voor dreigend gevaar: branden, invasies, bombardementen... Vandaag bepaalt hij nog steeds het ritme van het stadsleven dankzij zijn beiaard met 49 klokken.

Sinds 1999 staan zesenvijftig beiaardtorens in België en Frankrijk op de Werelderfgoedlijst van UNESCO onder de naam "Beiaardtorens van België en Frankrijk". Om op deze lijst te worden opgenomen, moeten locaties een uitzonderlijke universele waarde hebben en voldoen aan ten minste één van de tien selectiecriteria die door UNESCO zijn vastgesteld. Deze criteria worden regelmatig herzien door het Comité om in lijn te blijven met de evolutie van het werelderfgoedconcept. De Beiaardtoren van Bergen werd aan deze prestigieuze lijst toegevoegd op basis van de volgende twee criteria:

• Criterium (ii): Getuigen van een aanzienlijke uitwisseling van invloeden gedurende een bepaalde periode of binnen een bepaalde culturele regio, met betrekking tot de ontwikkeling van architectuur of technologie, monumentale kunsten, stadsplanning of landschapsontwerp.
• Criterium (iv): Een uitstekend voorbeeld bieden van een type constructie of architectonisch of technologisch ensemble, of van een landschap dat een of meerdere significante periodes in de menselijke geschiedenis illustreert.

Om deze site te behouden en door te geven aan toekomstige generaties, werd in 2011 een UNESCO-beheerplan opgesteld, goedgekeurd door het gemeentebestuur, de CWAPAM2 op Waals niveau, en ingediend bij UNESCO.